~ Засгийн газрын хуралдаан 2012 оны 02 дугаар сарын 08-ны өдөр болов. Хуралдаанаар аймгийн төвүүдийг нийслэлтэй хатуу хучилттай замаар холбох ажлын явц зэрэгтэй танилцан, “Эрүүл хүүхэд” аян өрнүүлэх, малчид, тариалан эрхлэгчдэд бага оврын трактор нийлүүлэх, бүсийн хавар, зуны хурдан морины уралдаан зохион байгуулах шийдвэр гаргасан байна ~

Засгийн газрын хуралдаанаар авто замын салбарт авч хэрэгжүүлж байгаа ажлын талаар Зам, тээвэр, барилга, хот байгуулалтын сайд Ц.Дашдорж танилцууллаа. Үүнтэй холбогдуулан Засгийн газрын үйл ажиллагааны хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх зорилгоор нийслэлтэй хатуу хучилттай замаар холбогдоогүй аймгийн төвөөс зам тавьж эхлэх, зам, гүүрийн ажлыг санхүүжүүлэх, гадаадаас ажиллах хүч оруулах зэрэг асуудлаар санал боловсруулж, Засгийн газрын хуралдаанд оруулахыг салбарын сайдад даалгав. 

Одоогоор Дорнод, Сүхбаатар, Өмнөговь, Увс, Завхан, Хөвсгөл аймгийн төвөөс нийслэл хот руу чиглэсэн замын ажил эхлээгүй байна. Дээрх аймгуудийн төвийг нийслэлтэй холбохын тулд 598.6 км зам тавих шаардлагатай бөгөөд үүнд 311 тэрбум төгрөгийн санхүүжилт хэрэгтэй гэсэн тооцоо гарчээ. Энэ оны эхний байдлаар Архангай, Хэнтий, Говьсүмбэр, Өвөрхангай, Дархан-Уул, Сэлэнгэ, Орхон, Булган, Төв аймгийн төвийг нийслэл хоттой хатуу хучилттай замаар холбоод байна. Үүний зэрэгцээ Баянхонгор, Говь-Алтай, Ховд, Баян-Өлгий, Дундговь, Дорноговь аймгийн төвийг нийслэлтэй холбох замын ажлын явц 14-90 хувьд хүрчээ.

Салбарын сайдын танилцуулгаас үзвэл өнгөрсөн онд улсын төсөв, гадаадын зээл, тусламж болон бусад хөрөнгө оруулалтаар 1100 км зам, 414.3 у/м төмөр бетон гүүрийг ашиглалтад оруулсан байна. Харин улсын төсвийн хөрөнгөөр аймаг, нийслэлд эрх шилжүүлснээс бусад 346,4 км зам, 1269,3 у/м төмөр бетон гүүр, өөрийн хөрөнгөөр гүйцэтгэн дараа төлөгдөх нөхцөлтэйгээр барьж байгаа зургаан чиглэлийн 741 км замын ажил он дамжин хийгдэхээр байна.

Энэ онд нийт 2919.4 км хатуу хучилттай зам, 3465,3 у/м төмөр бетон гүүрийн ажил хийх бөгөөд гэрээний дагуу 880,8 км зам, 569,4 у/м төмөр бетон гүүрийг ашиглалтад оруулах юм. Энэ оны Төсвийн тухай хуулийн дагуу салбарын сайдын багцад авто замын салбарт авч хэрэгжүүлэх төсөл, арга хэмжээнд нийт 346,9 тэрбум төгрөг зарцуулахаар тусгажээ. Авто замын салбарт авч хэрэгжүүлж байгаа арга хэмжээтэй танилцсаны дараа сайд нараас гаргасан саналыг тусган, дараагийн хуралдаанд дахин оруулж ирэхийг салбарын сайдад үүрэг болгов гэж Засгийн газрын Хэвлэл, мэдээллийн албанаас мэдээллээ.

ЭНЭ ОНД “ЭРҮҮЛ ХҮҮХЭД” АЯН ӨРНҮҮЛНЭ

Монгол Улсын Ерөнхий сайд С.Батболдын санаачилсан “Эрүүл хүүхэд” аяныг энэ онд улсын хэмжээнд зохион байгуулахаар Засгийн газрын хуралдаанаас шийдвэрлэлээ. Энэ хөтөлбөр нь 18 нас хүртэлх насны бүх хүүхдийг эмнэлгийн урьдчилан сэргийлэх үзлэгт хамруулж, эрүүл мэндийн байдлыг нь үнэлэн эрүүл болгох зорилготой юм. Аяныг нэгдсэн удирдлага, зохион байгуулалт, мэргэжил, арга зүйгээр хангах үүрэг бүхий Удирдах хорооны бүрэлдэхүүнийг Монгол Улсын Ерөнхий сайд ахалж ажиллахаар болсон байна.

Үүний зэрэгцээ яам, агентлаг, аймаг, нийслэл, сум, өрхийн эрүүл мэндийн байгууллагуудын хийх ажлыг удирдамжид тодорхой зааж өгчээ. Аяны хүрээнд 18 хүртэлх насны бүх хүүхдийг эрүүл мэндийн ерөнхий болон амны хөндий, чих, хамар хоолойн үзлэг,  оношлогоонд хамруулан, бие бялдрын өсөлт, хөгжилтийн байдлыг нь тогтоож, өвчтэй хүүхдийг хяналтад авч эмчлэх юм. Аяныг  2 дугаар сарын 1-нээс 5 дугаар сарын 30, 6 дугаар сарын 1-нээс 12 дугаар сарын 30 гэсэн хоёр үе шаттай явуулж, шаардагдах 18 тэрбум төгрөгийг Эрүүл мэндийн даатгалын сангаас гаргахаар болжээ.  

“Эрүүл хүүхэд” аяны дүнд манай улсын хүүхдийн эрүүл мэндийн мэдээллийн сан бүрдэхийн зэрэгцээ хүүхдийн дунд зонхилон тохиолдож байгаа өвчнийг илрүүлж эмчлэн, шүд цоорох өвчний тархалтыг 10-15 хувиар бууруулна гэж Засгийн газар тооцоолж байна. Манай улсын хүн ам 2010 оны байдлаар 2 сая 780 мянга 700 хүрсэн бөгөөд тэдний 36 хувь нь 18 хүртэлх насны хүүхэд, 12 хувь нь 19-24 насны залуус байна. Хүн амын цэвэр өсөлт 1,7 хувь гэсэн тоо гарчээ. Хүн ам нэмэгдэхийн хэрээр нийслэл, төв суурин газруудад сургууль, цэцэрлэг, эмнэлэг зэрэг нийгмийн бусад үйлчилгээний хүртээмж, чанарт сөргөөр нөлөөлдөг байна.

Хүүхдийн эндэгдэл буурч байгаа үзүүлэлт гарсан ч ураг, нярайн эндэгдэл Баян-Өлгий, Завхан, Дархан-Уул аймагт ихсэх хандлагатай, нялхсын эндэгдэл Дорнод, Баян-Өлгий, Өмнөговь, Өвөрхангай, Завхан, Ховд аймагт, 5 хүртэлх насны хүүхдийн эндэгдэл Дорнод, Баянхонгор, Ховд аймагт улсын дунджаас дээгүүр байгаа юм. 10 мянган хүүхдэд ногдох өвчлөл нялхсын хувьд 48.5, дөрөв хүртэлх насанд 72.3, 5-15 насанд 126.7, 16-19 насанд 66.8 тохиолддог гэсэн мэдээ гарчээ. Цэрэг татлагын өнгөрсөн жилийн байдлаас үзэхэд цэрэгт тэнцээгүй нийт залуусын 15 хувь нь дотор, 14 хувь нь нүдний эмгэг болон чих, хамар хоолой, 7 хувь нь мэдрэлийн өвчтэй, 10 хувь нь жин, өндрийн алдагдалтай байжээ. Энэ бүхнээс үүдэн “Эрүүл хүүхэд” аяныг улсын хэмжээнд явуулах нь зүйтэй гэж Засгийн газрын хуралдаанаас шийдвэрлэжээ.

ҮНЭ ТОГТВОРЖУУЛАХ ЗӨВЛӨЛИЙН АЖИЛТАЙ ТАНИЛЦАВ

Засгийн газрын хуралдаанд “Автобензин, дизелийн түлш, хүнсний зарим бараа, нийтийн тээврийн үнийг тогтворжуулах хөтөлбөрийг зохион байгуулах, хяналт тавих Зөвлөл”-ийн хийж байгаа ажлын талаар Зөвлөлийн дарга, Сангийн сайд Д.Хаянхярваа танилцуулав. Үүнтэй холбогдуулан төлөвлөгөөнд тусгасан арга хэмжээг хугацаанд нь хэрэгжүүлэх, ажлын явцыг Засгийн газарт тухай бүр нь танилцуулж байхыг Зөвлөлийн дарга болон холбогдох сайд нарт даалгалаа. Сангийн сайдын танилцуулгаас үзвэл “Автобензин, дизелийн түлш, хүнсний зарим бараа, нийтийн тээврийн үнийг тогтворжуулах хөтөлбөрийг зохион байгуулах, хяналт тавих Зөвлөл” анхны хурлаа хийж хөтөлбөрийг хэрэгжүүлэх төлөвлөгөөгөө баталжээ.  

Зөвлөл шатахууны үнийн өсөлтөөс үүссэн нийтийн тээврийн үйлчилгээний байгууллагуудын алдагдлыг тооцож олгох, нийслэлчүүдийн нөөцийн махны хэрэгцээнд 10 тонн мах нэмэх асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанд танилцуулахаар тухайн үед шийдвэрлэсэн байна. Түүнчлэн Засгийн газрын хуралдаанд оруулж байх барааны үнийн мэдээг танилцуулах хүснэгтийн загварыг Үндэсний статистикийн хороо, Газрын тосны газар хамтран бэлтгэж, 7 хоног бүр мэдээгээ Зөвлөлд танилцуулж байхаар тогтжээ. Үнэ ханштай холбоотой асуудлыг Засгийн газар 7 хоног тутам лхагва гарагийн хуралдаанаараа сонсож байх болсон байна.

БНХАУ-ААС БАГА ОВРЫН ТРАКТОР АВНА

Малчид, тариаланчдад хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр хөдөө аж ахуйн зориулалттай трактор олгох ажлын хэрэгжилт, явцын талаар салбарын сайд Т.Бадамжунай Засгийн газрын хуралдаанд танилцуулав. Өмнө нь газар тариалан, хадлан тэжээл бэлтгэх зориулалтаар БНХАУ-ын хөнгөлөлттэй зээлээр бага оврын 8000 ширхэг трактор худалдан авахаар 40 сая ам.доллар төсөвлөсөн байна. Энэ хөрөнгөөс хэмнэгдсэн 12.07 сая ам.доллараар бага оврын техник нийлүүлэгчээр шалгарсан аж ахуйн нэгжтэй шууд гэрээ байгуулахыг Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн сайд Т.Бадамжунайд, гэрээний гүйцэтгэлийг санхүүжүүлэхийг Сангийн сайд Д.Хаянхярваад хуралдаанаас зөвшөөрлөө.  

Монгол Улсын эдийн засаг, нийгмийг хөгжүүлэх үндсэн чиглэлэд малчдад бага оврын 8000, тариалан эрхлэгчдэд 12 мянган трактор, дагалдах тоног төхөөрөмжийг хөнгөлөлттэй үнээр олгох, том, дунд оврын техникийн лизингийн үйлчилгээ нэвтрүүлэх, бага оврын трактор, тээврийн хэрэгсэл, дагалдах тоног төхөөрөмжийг дотооддоо үйлдвэрлэж угсрахаар заасан. Энэ зорилтын хүрээнд БНХАУ-ын хөнгөлөлттэй зээлээр малчдад бага оврын 3000 трактор, тариалан эрхлэгчдэд 5000 тракторыг иж бүрдлийн хамт нийлүүлэхээр төлөвлөж байгаа юм. Шууд худалдан авах техник, тоног төхөөрөмжийг шинээр байгуулах дундын нэгжид олгох юм байна.

2009-2011 онд төсвийн болон ОХУ-ын банк хоорондын зээлийн хөрөнгөөр авсан техник, тоног төхөөрөмжөөс 16 аймгийн 36 суманд техникээр үйлчилгээ үзүүлэх дундын нэгж байгуулжээ. Мөн 7.8 тэрбум төгрөгийн үнэ бүхий 21 нэрийн 266 ширхэг техник, тоног төхөөрөмжийг гурван жилийн хугацаанд техникийн үнийг эргэн төлөх нөхцөлтэйгээр өгсөн нь тариаланчдад ихээхэн дэмжлэг болсон гэж Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам үзэж байна. Техник дундын үйлчилгээний нэгж байгуулснаар жилд дунджаар 10 мянга гаруй га талбайд чанартай уринш бэлтгэж, 14 мянган га талбайн үр тариа, 1.2 мянган га талбайн төмс тарих, хураах ажил хийжээ.

Төмс, хүнсний ногооны 80 орчим хувийг өрхийн болон жижиг аж ахуйн нэгжүүд үйлдвэрлэдэг бөгөөд нийт 83 мянга гаруй га талбайд 795 иргэн, аж ахуйн нэгж 300 хүртэл га талбайд үр тарианы үйлдвэрлэл эрхэлдэг. Эдгээрийн 40 орчим хувь нь бусдын техникийг түрээслэж, эсвэл төлбөр төлж ашигладаг юм гэж Засгийн газрын Хэвлэл, мэдээллийн албанаас мэдээллээ.

ХУРДАН МОРИНЫ БҮСИЙН УРАЛДААНЫ ХУВААРИЙГ БАТАЛЛАА

“Дүнжингарав 2012” бүсийн хаврын уралдааныг 3 дугаар сарын 3-ны өдөр Төв аймагт, Төвийн бүсийнхийг Өмнөговь аймагт 3 дугаар сарын 11-нд зохион байгуулахаар Засгийн газрын хуралдаанаас шийдвэрлэлээ. Харин Зүүн бүсийн зуны уралдаан Сүхбаатар аймагт, Баруун бүсийнх Баян-Өлгий аймагт, Төвийн бүсийнх Дундговь аймагт, Хангайн бүсийнх Төв аймагт 7 дугаар сарын 28-29-нд болно. Бүсийн уралдааны хуваарийг батлахдаа хурдан морь унаач хүүхдийн аюулгүй байдал, цаг агаарын урьдчилсан төлөв, тухайн аймгийн Хурдан морины салбар хорооны чадамж, газар зүйн байршил, өмнө жилүүдэд бүсийн уралдаан зохион байгуулаагүй, өвөлжилтийн бэлтгэл ажлыг цалгардуулахгүй байх зэргийг харгалзан үзсэн байна.
 
АЖИЛД ТҮР ТОМИЛЛОО

Засгийн газрын тохируулагч агентлаг- Цөмийн энергийн газрын даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр тус газрын Цөмийн технологийн газрын дарга Гун-Аажавын Манлайжавыг томилж, Цөмийн болон цацрагийн хяналтын улсын ерөнхий байцаагчийн эрх олгов. Мөн Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг-Улсын бүртгэлийн ерөнхий газрын даргын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгчээр тус газрын орлогч дарга Лувсандагвын Амарсанааг томилж, Бүртгэлийн хяналтын ерөнхий байцаагчийн эрх олгосон байна. 

ТОВЧ МЭДЭЭ

• УИХ-ын гишүүн Ж.Сүхбаатар нар Монгол Улсын Засгийн газрын тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төсөл боловсруулсан байна. Төслийг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцээд зарчмын хувьд дэмжив. Гэхдээ “Засгийн газрын бүрэлдэхүүний гуравны нэгээс дээшгүй нь УИХ-ын гишүүн байж болно” гэсэн нь Засгийн газрын бүрэлдэхүүний 10, 11, 13, 14, 16 гэх зэргээр гуравт хуваагдахгүй байх тохиолдолд “гуравны нэг” нь хэдэн сайд байх талаар маргаан дагуулж болзошгүйг анхаарах нь зүйтэй гэсэн саналыг төсөл санаачлагчид уламжлахаар болжээ.  
• УИХ-ын гишүүн Д.Загджав нарын санаачлан боловсруулсан Онцгой албан татварын тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцээд дэмжих боломжгүй гэлээ. Шинэ, өндөр үнэтэй, иргэн бүр худалдан авах боломжгүй суудлын автомашины онцгой албан татварыг тэглэх асуудлаар хуулийн төсөл боловсруулахдаа юуны өмнө нийгэм, эдийн засгийн болон хууль зүйн үр дагаварыг тооцох, нийгмийн хэрэгцээ, шаардлагад хэр нийцэж байгааг тогтоох шаардлагатай гэж Засгийн газар үзжээ.
• УИХ-ын гишүүн Б.Буд, Л.Гантөмөр нарын санаачилсан Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх, Нэмэгдсэн өртгийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хуулийн төслийг дэмжлээ. Хуулийн төсөлд сонгогчдын бүртгэл хөтлөх, санал хураах, тоолох, дүнг гаргаж нэгтгэх зориулалттай сонгуулийн техник хэрэгсэл, тоног төхөөрөмж, сэлбэг хэрэгслийг татвараас чөлөөлөхөөр тусгасан байна.
• УИХ-ын гишүүн З.Энхболд нар Орон нутгийн хурлын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл боловсруулсан байна. Засгийн газрын хуралдаанаар төслийг хэлэлцэн хэд хэдэн саналыг хууль санаачлагчид уламжлахаар болов. УИХ-ын болон орон нутгийн хурлын сонгуулийг нэг өдөр, нэг зэрэг явуулахад зохион байгуулалтын болон ажлын ачаалалтай холбогдсон хүндрэл бэрхшээл үүсч болзошгүй байгааг тооцох зэрэг санал үүнд багтжээ.
• Өнгөрсөн онд төрийн захиргааны төв байгууллагад иргэдээс 17921 өргөдөл, гомдол ирсэн бөгөөд шийдвэрлэлт 97.3 хувьтай байна. Энэ нь өнгөрсөн оны мөн үетэй харьцуулахад 0.3 хувиар өссөн гэсэн үг юм. Харин нутгийн захиргааны байгууллагад ирүүлсэн өргөдөл, гомдлын шийдвэрлэлт 98.8 хувьтай байна. Иргэд ихэвчлэн гэр, орон сууц, ажлын байртай болох, газар эзэмших, хөдөлмөр эрхлэх, зээл, мөнгөн тусламж, эмчилгээний зардал, малчдын нийгмийн асуудлыг шийдэх зорилгоор төрийн болон нутгийн захиргааны байгууллагад ханджээ.
• Барилгын материалын сорил, шинжилгээний төв лабораторийн тоног төхөөрөмж худалдан авахад шаардагдах хөрөнгө, үйл ажиллагааны зардлыг улсын төсөвт жил бүр тусгаж байх болов. Мөн барилгын материалын үйлдвэрүүдийг байгуулахад мэргэжлийн болон санхүүгийн зохих дэмжлэг үзүүлж ажиллахыг холбогдох сайд, албан тушаалтнуудад даалгасан байна. Үүний зэрэгцээ Барилгын материалын үйлдвэрлэл, технологийн паркыг зам тээвэр, дэд бүтэц хөгжсөн, ажиллах хүчтэй Налайх, Багахангай дүүрэгт байгуулах талаар судалж, шийдвэрлэхийг Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагчид даалгажээ.
• Радио, долгионы тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай төслийг хэлэлцэн дэмжээд УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр боллоо. Өнөөдрийн байдлаар манай улсад 2,5 сая хэрэглэгч телевиз, радио, үүрэн телефон, утасгүй холбоо ашиглахын зэрэгцээ төрөл бүрийн хэрэглээний радио систем, техник, тоног төхөөрөмж ашиглаж байна. 1998-2008 онд радио давтамж эзэмшигчдийн тоо 5,6 дахин нэмэгдсэн бөгөөд 2010 оны байдлаар 386 тусгай зөвшөөрөл, 502 эрхийн бичиг олгосон нь давтамжийн хэрэгцээ ямар хурдацтай өсч байгааг харуулсан хэрэг юм. Иймээс Радио долгионы тухай хуулийн зарим зүйл, заалтын агуулга, найруулгыг нягталж, давхардал, хийдэл, зөрчлийг арилгах шаардлага бий болжээ.
• Мэргэжлийн хяналтын байгууллагын улсын байцаагчийн үнэмлэх, тэмдэг, дүгнэлт, акт, торгууль, шийтгэврийн хэвлэмэл хуудасны загварыг шинэчлэн баталлаа.  
• “Зүүн өмнөд Азийн Найрамдал, хамтын ажиллагааны гэрээнд өөрчлөлт оруулах тухай Гуравдугаар протокол”-ыг соёрхон батлах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэн дэмжиж, УИХ-д өргөн мэдүүлэхээр боллоо. Гэрээний гишүүн улсууд нь бие биеийн тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдал, нутаг дэвсгэрийн бүрэн бүтэн байдлыг харилцан хүндэтгэх, дотоод хэрэгт үл оролцох, маргаантай асуудлыг эв зүйгээр шийдвэрлэх, түүнчлэн гэрээний аль нэг гишүүн улсын улс төр, эдийн засгийн тогтвортой байдалд ямар нэгэн хэлбэрээр заналхийлсэн аливаа үйл ажиллагаанд оролцохгүй байх зэрэг үүрэг хүлээдэг байна. Гэрээнд бүс нутгийн 11 улсаас гадна АНУ, ОХУ, БНХАУ, Канад зэрэг нийт 28 улс нэгдэн оржээ.