2010-2012 онд Монгол Улсын иргэн бүрт 1,5 сая төгрөгийг тэтгэврийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэл төлөх, боловсрол, эрүүл мэнд, орон сууцны эрхийн бичиг олгох, бэлэн мөнгө өгөх гэсэн хэлбэрээр олгохоор Засгийн газрын хуралдаанаас шийдвэрлэв. 1 сая төгрөгийг тэтгэврийн болон эрүүл мэндийн даатгалын шимтгэл, эрүүл мэнд, боловсролын үйлчилгээ, орон сууц худалдаж авсны төлбөр хэлбэрээр олгож 500.000 /таван зуун мянга/ төгрөгийг 2011, 2012 онд үе шаттайгаар бэлнээр өгөх боллоо.
Монгол Улсын иргэн бүрт 1,5 сая төгрөг олгох хэлбэр
1.Тэтгэврийн болон эрүүл мэндийн шимтгэлийн төлбөрт :
Тэтгэврийн даатгалд хамрагдаагүй малчид, хувиараа хөдөлмөр эрхлэгч, ажилгүй иргэд хамрагдах боломжтой. 2006 онд Иргэний эрүүл мэндийн даатгалын тухай хууль батлагдсанаар нийт хүн ам заавал даатгалын тогтолцоонд шилжсэн ч даатгалд хамрагдаагүй иргэд байсаар байна. Иймээс хуулийн хүрээнд даатгалд хамрагдаж чадаагүй дээрх иргэдийн шимтгэлийн 4 жилийн төлбөрийг нөхөн төлж, иргэдийн эрүүл мэндийн үзлэг, шинжилгээ болон даатгалын сангаас тусламж, үйлчилгээ хүртэх эрхийг нээж өгч байна.
2. Эрүүл мэндийн үйлчилгээнд :
Энэ хүрээнд иргэд нэг удаа иж бүрэн, нарийн мэргэжлийн цогц үзлэг, оношлогоо, эмчилгээнд ороход тодорхой хэмжээний төгрөгийн эрхийн бичиг олгох, халдварт өвчнөөс урьдчилан сэргийлэх вакцинжуулалтад хамруулахаар боллоо.
3. Болосвролын үйлчилгээнд :
Иргэд болон суралцагсдад эрхийн бичиг олгож улмаар төрийн өмчийн их, дээд сургуульд суралцаж байгаа оюутны сургалтын төлбөр, ерөнхий боловсролын сургуулийн 1-12 дугаар ангийн суралцагсдад сурах бичиг, хичээлийн хэрэгсэл, дүрэмт хувцас үнэ төлбөргүй авах эрхийн бичиг олгоно. Мэргэжлийн ур чадвараар тэнцээгүй эсвэл мэргэжил нь зах зээлд хэрэгцээгүй болсон ажилгүй иргэдэд Мэргэжлийн сургалт, үйлдвэрлэлийн төвд ур чадвар олгох сургалтад оролцох эрхийн бичгийг олгосноор шинэ мэргэжил эзэмшиж, ажлын байртай болох нөхцөл, бололцоо үүсч ажилгүйдэл багасахад түлхэц болно.
4. Орон сууц худалдаж авсны төлбөрт :
Эрхийн бичгийг орон сууц худалдаж авах урьдчилгаа, зээл болон зээлийн хүүнд тооцож олгоно. Энэ нь иргэдийг орон сууцаар хангах Засгийн газрын бодлоготой нийцэж байгаа бөгөөд “100.000 айлын орон сууц” хөтөлбөртэй уялдуулан хэрэгжүүлнэ.
5. Бэлэн мөнгө :
“Хүний хөгжил сангийн тухай хууль”-д хишиг, хувийг бэлнээр олгохоор заасны дагуу иргэн бүрт эхний ээлжинд 70,0 мянган төгрөгийг 2010 оны 2 дугаар сараас олгож эхэлсэн бөгөөд иргэний шинэчилсэн бүртгэлд хамруулсны дараа 50,0 мянган төгрөг олгохоор ажиллаж байна. Монгол Улсын иргэн нь “Хүний хөгжил сангийн хууль”-д заасан нөхцөл, журмаар хишиг, хувь хүртэх хэлбэрийг сонгоно. Энэ нь тэдний ирээдүйн нийгмийн баталгааг хангах томоохон ач холбогдолтой.
2010 оны 4 дүгээр сарын 15-наас эхлэн иргэн бүрт хишиг, хувь олгохдоо захиалгын хуудас тарааж саналыг нь нэг бүрчлэн авах, хишиг, хувь олгох хэлбэр бүрээр шаардагдах хөрөнгийн тооцоог гарган 2010 оны 7 дугаар сарын 1-ний дотор Засгийн газарт танилцуулахыг холбогдох сайд нарт даалгав.
ТАВАНТОЛГОЙН НҮҮРСНИЙ ОРДЫГ АШИГЛАХ ТАЛААР ХЭЛЭЛЦЭВ
Монгол Улсын Засгийн газрын ээлжит бус 20 дахь хуралдаан 2010 оны 4 дүгээр сар 2-ны өдөр болж Тавантолгойн нүүрсний ордыг ашиглах тухай хэлэлцэв. Нүүрсний ордыг ашиглах хөрөнгө оруулагчтай хэлэлцээ хийх, гэрээний төсөл боловсруулах ажлын хэсгийг шинэчлэн байгууллаа. Ажлын хэсгийг Эрдэс баялаг, эрчим хүчний сайд ахлах бөгөөд Сангийн сайд, Байгаль орчин, аялал жуулчлалын сайд орлогчоор нь ажиллах юм. Ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүнд яамдын газрын дарга болон бусад албан тушаалтан оржээ.
ТАВАНТОЛГОЙН ОРДЫН ТАЛААР
Тавантолгойн ордыг ашиглах нь ордын нөөц, нүүрсний олборлолт, нүүрс баяжуулах, угаах үйлдвэр байгуулах, тээвэрлэлт буюу төмөр зам, авто зам, эрчим хүч, усны хангамжийг шинээр бий болгох, бүтээгдэхүүн борлуулах, хилийн боомтын чадавхийг нэмэгдүүлэх болон хөрш орнуудын далайн боомтыг ашиглах, нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх зэрэг олон асуудлыг шийдвэрлэж, шинэ боломж бий болгох юм.
Тавантолгойн нүүрсний орд манай улсын хувьд хамгийн сайн судлагдсан ордын нэг бөгөөд урьдчилсан техник, эдийн засгийн үндэслэлийг хэд хэдэн удаа хийлгэсэн байна. Нүүрсний нөөцийн ордыг олон улсад түгээмэл хэрэглэдэг ангилалд шилжүүлж тооцвол нүүрсний нөөц нэмэгдэх боломжтой. Ордоос жилд 15-30 сая тонн нүүрс олборлох боломжтой ч энэ нь төмөр замын тээвэрлэлт, усны хангамжаас шалтгаална.
Канад Улсын техникийн зөвлөх “Норвест” компани нь ордын уул, геологийн нөхцөл нь сайн судлагдаж, нөөц нь тогтоогдсон Цанхийн хэсгийн талбайг ойролцоо хэмжээний нүүрсний нөөц бүхий бие даасан хоёр хэсэгт хувааж ашиглах боломжтой. Бусад талбайд тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч нөөц нэмэгдүүлэх хайгуулын ажлыг үргэлжлүүлэн хийх нь зүйтэй гэж зөвлөжээ.
Эрчим хүчний хангамжийг бүтээн байгуулалтын эхний үед болон олборлолтын үндсэн шатанд хэрхэн хангах, шинээр байгуулах цахилгаан станцын хүчин чадал, хөрөнгө оруулалтын нөхцөл, санхүүжилтын талаар хэлэлцээнд оролцогч компаниудтай дэлгэрэнгүй ярилцах боллоо. Тавантолгойн ордын усны хангамжийг одоо тогтоогдоод байгаа газрын гүний эх үүсвэрээс төслийн дунд үе шат хүртэл хангах, түүнээс цааш шинэ эх үүсвэр ашиглахын тулд нэмэлт хайгуул судалгааг төсөлтэй зэрэг эхлэхээр төлөвлөжээ.
Тавантолгойн ордыг түшиглэж нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх нь манай улсын зорилго бөгөөд нүүрс угаах үйлдвэр байгуулж, хүчин чадлыг нь үе шаттайгаар өргөтгөх, коксын үйлдвэрийг гадны хөрөнгө оруулагчтай хамтран барихыг чухалчилж байна. Ажлын хэсэг, “Эрдэнэс МГЛ” компани хамтран нүүрсний ордын геологийн судалгаа, орд газрын уул, техникийн нөхцөл, нүүрсний нөөц, дэд бүтэц, урьдчилсан техник, эдийн засгийн үнэлгээ, холбогдох бусад мэдээллийг мэдээллийн нэгдсэн санд байршуулжээ.
Геологи, уул уурхайн салбарын эрдэмтэн, судлаачид, орон нутгийн төлөөллийг оролцуулсан нээлттэй хэлэлцүүлгийг Улаанбаатар, Даланзадгад хотод зохион байгуулж, нүүрсний ордыг хэрхэн ашиглах талаар эрдэмтэн, судлаачдын санал, зөвлөмжийг аваад байна гэж Засгийн газрын Хэвлэл, мэдээллийн албанаас мэдээллээ.
